Op de ochtend na de moord op president Kennedy, bekeken de mensen de plaatjes.
Ik was op reis, en ik zag de spoorwegbeambte zijn broodje eten boven de krant en ondertussen de plaatjes bekijken.
Is er iemand, die toen niet met diep medelijden dacht aan mevrouw Kennedy? Zoals zij daar stond, zo heel klein en meelijwekkend naast de nieuwe president, terwijl hij in het vliegtuig de eed aflegde... Wat zijn plaatjes gruwelijk af en toe!
We behoefden ze niet eens meer te zien, in onze herinnering wisten we nog hoe het presidentsgezin er uit zag, toen ze pas het Witte Huis betrokken. En Hollandse vrouwen keken met - ja met wat? - een beetje deernis en een beetje jaloezie naar dat frêle vrouwtje dat pas haar tweede kindje had gebaard en mede daardoor de Amerikanen om haar vinger had gewonden.
Zoals ze naast haar man had gestaan, tijdens diens verkiezingsactie, zoals ze weinig maanden later wandelde achter het wagentje met haar zoon er in door de tuin van haar huis in Washington, ja, wij herinnerden het ons nog. Dat kleine vrouwtje maakte immers in heel de wereld zo'n grote indruk! Plotseling leken de huisvrouwen die ons bepaalde wasmiddelen aanraadden in sterke mate op haar. En wij vroegen ons af of Jackie Kennedy ooit in haar leven een luier gewassen had.
"Jackie" zeiden wij. Dat zei iedereen. Een van de vele hartveroverende verhalen over paus Joannes is, hoe hij, voordat de Amerikaanse presidentsvrouw bij hem toegelaten werd, informeerde bij zijn sekretaris: "Wat moet ik zeggen? Hoe spreek ik haar aan?" "Mevrouw," was het antwoord, "u noemt haar heel gewoon mevrouw." Paus Johannes knikte. Maar toen zij binnenkwam vergat hij prompt wat hij zich zo kort te voren had ingeprent. "Jackie!" riep hij blij. Dit verhaal zegt ons niet alleen iets over de paus, het zegt ook iets over de bezoekster. Er moet van haar toch wel iets heel ontwapenends zijn uitgegaan, iets heel fleurigs.
Deze zomer waren we blij, dat men zuinig was met plaatjes in de kranten, dat we alleen hoorden - niet zagen - dat zij aan de arm van haar man het ziekenhuis verlaten had, waar hun kindje zo kort na de geboorte weer van hen was heengegaan. "En voor dat kindje heeft nu toch iedereen zijn best gedaan," zeiden de vrouwen eerlijk, die anders meenden dat het niet zo moeilijk was, je goed te kleden, wanneer je over het bedrag beschikte, dat de presidentsvrouw zeker wel tot haar beschikking zou hebben. Wij zagen een tijdje geen foto's meer van haar, die we hoe langer hoe meer "mevrouw Kennedy" gingen noemen.
Even, heel even, is " Jackie" terug geweest. Zij bloeide weer op, ze was weer dezelfde van vroeger op het plaatje dat we zagen en dat vlak voor de aanslag in Dallas was gemaakt.
Toen floten er drie kogels. Ze troffen haar met. En toch... ja, ze troffen Jackie wel.
Ik herinner me, hoe een jonge vrouw in de oorlog hoorde, dat haar man door de nazi's was gefusilleerd. Haar beide kleine jongens speelden buiten voor de ramen, en binnen zat de boodschapper van het ontstellende nieuws. Haar ogen bleven droog tot ze plotseling zei: "Nu is er niemand meer, die mij Hanneke noemt..."
De kogel die haar man had getroffen had haar tot een ander gemaakt. En zo, stel ik mij voor, is het ook gegaan met de kogels die de president hebben getroffen. Die hebben van zijn vrouw plotseling "mevrouw Kennedy" gemaakt. Een vrouw, die toch door het oog van de wereld gevolgd zal blijven, daarvan ben ik overtuigd. Terwijl velen zullen terugdenken aan Jackie, die de harten veroverde.
Dordrecht 24/11/'63